Nguy cơ tiềm ẩn từ các hóa chất và độc tố trong thực phẩm

BHG - Vấn đề mất an toàn vệ sinh thực phẩm đã trở thành mối quan tâm hàng đầu của người tiêu dùng. Trên thị trường hiện nay tràn ngập các loại thực phẩm thiết yếu cho tiêu dùng hàng ngày không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Từ các loại rau, củ, quả tồn dư các loại hoá chất bảo vệ thực vật (thuốc trừ sâu, trừ bệnh, trừ cỏ, thuốc kích thích tăng trưởng...) đến các loại thịt, tôm, cá tồn dư các chất kháng sinh, tăng trọng độc hại.

Giá đỗ có thân trắng to, mập, giòn và không có rễ là do sử dụng hóa chất độc hại trước khi ngâm ủ.

Hiểm hoạ từ các hoá chất bảo vệ thực vật trong rau, quả

Các loại rau, củ, quả tiêu thụ trên thị trường được bày bán tràn lan với nhiều mầu sắc hấp dẫn; khi mua về có thể bảo quản trong một thời gian dài mà vẫn không bị hỏng. Theo nhận định của các chuyên gia bảo vệ thực vật: Có rất nhiều loại hoá chất bảo vệ thực vật khi tẩm ướt để bảo quản làm cho quả tươi ngon sau nhiều ngày mà vẫn không bị vi khuẩn và nấm tấn công gây hại. Ví dụ như hoá chất Sorbitol khi dùng để bảo quản trái cây có thể kéo dài thời gian bảo quản tới 3- 4 tuần (so với không dùng thuốc)... Ngoài ra, một số loại phân bón lá (điển hình là phân SHS của Trung Quốc) nếu dùng để ngâm ủ giá đỗ sẽ tạo ra mầm giá trắng, to mập hơn bình thường và không có rễ. Một số thuốc trừ cỏ, như: 2,4 D - hiện đã bị cấm do chứa hàm lượng độc tố cao và lâu phân hủy, khi phun lên trái cây (nhất là xoài và cam, quýt, chuối, hồng xiêm...) sẽ làm cho vỏ quả có mầu sắc sáng bóng, kích thước quả lớn hơn bình thường và có mầu hấp dẫn. Các loại hoá chất như Ethephone, Thioure... có tác dụng kích thích làm cây nhanh ra hoa và quả nhanh chín, nhưng khi ăn các loại quả này sẽ gây ngộ độc cho con người. Ngoài ra, còn nhiều loại thuốc trừ sâu bệnh khác có độ độc cao đã bị cấm sử dụng, nhưng lại được người kinh doanh dùng trong bảo quản rau, quả nên tính độc hại của chúng là rất cao và ảnh hưởng không tốt tới sức khoẻ con người trước mắt cũng như lâu dài. Tại một số Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh, thành phố khi phân tích các mẫu rau, quả đều cho kết quả tồn dư các loại hoá chất bảo vệ thực vật rất cao so với qui định. Trong khi các loại rau quả là thực phẩm không thể thiếu trong sinh hoạt hàng ngày của con người.

Các loại độc tố và kháng sinh trong thịt, cá

Hiện nay, việc dùng các chất tăng trọng trong chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại cá có chứa hàm lượng kháng sinh cao để phòng ngừa dịch bệnh đã trở nên quen thuộc ở nhiều trang trại chăn nuôi và các hộ. Nhiều hộ nuôi cá, lợn, gà thừa nhận họ không dám ăn thịt lợn, gà và cá được nuôi trong trang trại của mình, do họ sử dụng quá nhiều các chất kháng sinh. Ngoài ra, trong thành phần của các chất tăng trọng có chứa các hợp chất Choramphunicol, Clenbuterol, Sbutamol nhằm tăng lượng thịt lạc và giảm lượng mỡ; khi dùng các chất tăng trọng này để nuôi lợn,  thịt lợn sẽ có mầu đỏ như thịt bò, hấp dẫn người tiêu dùng hơn so với các loại thịt khác. Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, khi con người ăn phải những loại thịt này sẽ làm suy giảm hệ miễn dịch của cơ thể và dễ bị nhiễm bệnh do giảm sức đề kháng. Vì vậy, khi chọn mua thịt lợn, không nên chọn thịt lợn có mầu đỏ sẫm khác thường cũng như tỷ lệ thịt lạc là chủ yếu mà hầu như không có thịt mỡ.

Ngoài ra, người chăn nuôi còn sử dụng thuốc tăng trọng thuộc nhóm thuốc Đexa nhằm kích thích cho lợn, cá mau lớn bằng cách tích nước. Những loại lợn, cá được nuôi bằng phương pháp này thì thịt kém săn chắc, trơn láng và bóng nhẫy do trong thịt chứa nhiều nước. Khi sào nấu các loại thịt lợn và cá có chứa Đexa thì thịt sẽ bị teo lại do lượng nước trong thịt bị thải ra ngoài. Hơn nữa khi rán mỡ, những loại mỡ lợn có thuốc Đexa sẽ không đông lại được (mặc dù là mùa Đông) do trong mỡ có chứa nhiều nước. Theo cảnh báo của tổ chức Y tế Thế giới (WHO): Khi con người ăn phải những loại thịt có chứa nhóm thuốc Đexa sẽ gây rối loạn trao đổi chất của cơ thể, tim đập nhanh và ung thư bàng quang...

Bài, ảnh: Phạm Văn Phú (Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh)