Kỷ niệm 20 năm Ngày thành lập Tổ chức Trợ giúp pháp lý (6.9.1997 – 6.9.2017)

Trung tâm Trợ giúp pháp lý những chặng đường tự hào!

BHG- Hiện nay, toàn tỉnh có 67.297 hộ nghèo, 2.243 gia đình liệt sỹ (669 thân nhân đang được hưởng chế độ), 675 thương binh, 02 bà mẹ Việt Nam anh hùng và 769 người nhiễm chất độc hoá học. Số người thuộc diện Trợ giúp pháp lý (TGPL) theo Luật TGPL năm 2006 chiếm khoảng 75% dân số toàn tỉnh, nhiều nhất là người dân tộc thiểu số sinh sống ở vùng có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn chiếm 70% số người được TGPL, tiếp đến là người nghèo và người có công với cách mạng. Vì vậy, để chủ trương, chính sách về TGPL, với tính nhân văn cao của Đảng, Nhà nước nhằm cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí, giúp người được TGPL bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, nâng cao hiểu biết, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật... luôn là trăn trở, của mỗi cán bộ, CNVC-LĐ ngành Tư pháp cũng như tại Trung tâm.

Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Hà Giang (Trung tâm) được thành lập năm 2001. Trải qua 20 năm, với công sức và tâm huyết của những người thực hiện TGPL, cùng với sự quan tâm của các cấp ủy, lãnh đạo, chính quyền địa phương, các hội, đoàn thể...; công tác TGPL đã đạt được nhiều thành tích, khẳng định được vị trí, vai trò trong việc giúp đỡ pháp lý cho đông đảo đối tượng người nghèo, người dân tộc thiểu số, người có công với cách mạng... Khởi đầu của Trung tâm với 5 biên chế, đến nay, đội ngũ thực hiện TGPL được nâng lên là 22 biên chế, 02 phòng nghiệp vụ, 03 chi nhánh TGPL tại huyện Mèo Vạc, Hoàng Su phì và Bắc Mê; 5 trợ giúp viên pháp lý, 92 cộng tác viên TGPL. Ngoài ra, có 4 tổ chức hành nghề Luật sư với 8 Luật sư hành nghề, có 01 Trung tâm Tư vấn pháp luật với 01 tư vấn viên pháp luật. Trong đó có 01 Trung tâm Tư vấn pháp luật, 2/4 tổ chức hành nghề Luật sư; 5/8 Luật sư, 01/01 tư vấn viên pháp luật đã đăng ký tham gia TGPL. Nhìn chung, các Luật sư và Trung tâm Tư vấn pháp luật đã tích cực tham gia các hoạt động TGPL, phổ biến, tuyên truyền pháp luật; chất lượng đã có bước chuyển biến đáng kể và ngày càng được nâng cao. Trong 10 năm, qua kể từ khi thực hiện Luật TGPL năm 2006, Trung tâm đã thực hiện 12.176 vụ việc TGPL; tư vấn cho hơn 12 nghìn lượt người với 557 vụ, 2 việc tham gia tố tụng; tư vấn pháp luật hơn 11.600 vụ việc (trong đó, tư vấn pháp luật thông qua các đợt TGPL lưu động là hơn 11.000 vụ việc); hàng chục vụ thực hiện bằng hình thức đại diện ngoài tố tụng, hòa giải và hình thức khác. Trong tổng số 12.176 lượt người được TGPL do Trung tâm thực hiện, có 1.883 lượt người nghèo, 6.105 lượt người dân tộc thiểu số, 533 lượt người có công với cách mạng; trong số đó, có hàng chục người già, trẻ em, người khuyết tật...

Nhìn vào những kết quả đạt được, cán bộ, CNVC-LĐ làm công tác TGPL hôm nay không thể quên công sức của những người đi trước, mở đường đưa hoạt động TGPL đến với đông đảo người dân. Tiếp nối truyền thống “Luôn đi cùng dân”,  hoạt động TGPL của tỉnh ngày càng được củng cố và hướng tới chất lượng, hiệu quả. Chỉ tính trong năm 2015, 2016 và 6 tháng đầu năm 2017, Trung tâm đã thụ lý và thực hiện TGPL cho 2.373 vụ việc với 2.373 lượt người. Trong đó, thực hiện tư vấn pháp luật 2.123 vụ việc, tham gia tố tụng 231 vụ việc, đại diện ngoài tố tụng 17 vụ việc, hòa giải 02 vụ việc. Chất lượng hoạt động tham gia tố tụng thể hiện qua kết quả đánh giá chất lượng vụ việc với tỷ lệ hơn 90% vụ việc đạt chất lượng tốt. Đội ngũ người TGPL, Luật sư cộng tác viên khi tham gia tố tụng đều nhận được sự hỗ trợ, phối hợp tận tình của các cơ quan tiến hành tố tụng và nhận được sự đánh giá cao của các cơ quan này về tinh thần, thái độ phục vụ đối tượng...

Trong quá trình tham gia tố tụng, người thực hiện TGPL đã bảo vệ thành công quyền và lợi ích hợp pháp của nhiều đối tượng, được các cơ quan tiến hành tố tụng chấp nhận quan điểm yêu cầu trả hồ sơ điều tra bổ sung, cho bị cáo được hưởng án treo, giảm nhẹ, miễn trách nhiệm hình sự......  Trong lĩnh vực dân sự, không ít vụ việc người thực hiện TGPL bảo vệ thành công quyền, lợi ích hợp pháp cho đối tượng yêu cầu, nhiều vụ án được đình chỉ hoặc hòa giải thành...  được đối tượng hài lòng TGPL.  Riêng hoạt động trợ giúp lưu động, chỉ trong giai đoạn từ năm 2015- 2017, Trung tâm và 03 Chi nhánh đã thực hiện hàng trăm đợt TGPL lưu động tại các xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn, thu hút hơn 11 nghìn người tham dự; tại các buổi lưu động, đã tư vấn, giải đáp pháp luật hàng nghìn vụ việc cho các đối tượng hưởng chính sách TGPL...

Nhìn lại chặng đường 20 năm, Trung tâm đã đóng góp thiết thực vào những thành tựu chung của địa phương về phát triển KT-XH, củng cố QP-AN. Nhờ đó, vai trò của công tác Tư pháp nói chung, TGPL nói riêng trong đời sống chính trị, kinh tế - xã hội của tỉnh Hà Giang ngày càng được ghi nhận.

TRẦN HẢI DƯƠNG (Phó Giám đốc Sở Tư pháp)