Vì sao công tác giải phóng mặt bằng Công trình Thuỷ điện Sông Lô 6 ở xã Vĩnh Hảo gặp nhiều khó khăn?

BHG - Ngày 1 tháng 9 năm 2016, UBND huyện Bắc Quang đã ra Thông báo số 196/TB – UBND thu hồi đất xây dựng thuỷ điện Sông Lô 6 tại 2 thôn: Khuỏi Ít và Khuổi Phạt thuộc xã Vĩnh Hảo. Cũng thời điểm này, công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) được Hội đồng Bồi thường hỗ trợ tái định cư huyện Bắc Quang kết hợp với UBND xã Vĩnh Hảo bắt tay làm. Đến nay, đã gần 1 năm kiểm đếm, xác định, đánh giá tài sản của các hộ có đất, tài sản trên đất trong khu vực GPMB vẫn còn nhiều vướng mắc. Nhiều ý kiến cho rằng: Hiện tượng “trục lợi chính sách” tại khu vực bị GPMB đã, đang làm thiệt hại cho nhà đầu tư và làm khó khăn cho việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước trong việc huy động nguồn lực xã hội để phát triển kinh tế - xã hội tại đây.

Có hiện tượng “trục lợi chính sách”.

Trao đổi với Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hảo, Hà Mạnh Thắng và các ông: Nguyễn Văn Hương, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự xã Vĩnh Hảo; Trương Văn Thiếp, Bí thư Chi bộ thôn Khuổi Ít cho biết: Số hộ định cư ổn định tại thôn Khuổi Ít nằm trong diện phải GPMB nhường đất làm thuỷ điện Sông Lô 6 từ trước tới nay chỉ có 12 hộ (thời điểm tính đến trước tháng 3.2016). Nhưng, từ cuối tháng 3.2016 đến nay đã phát sinh hàng loạt các hộ về xây dựng nhà cửa và các công trình dân dụng trên địa bàn thôn Khuổi Ít. Chỉ tính riêng nhà sàn dựng mới từ đầu tháng 3 đến cuối tháng 6.2016 là 14 nhà. Hiện tại, gần như toàn bộ 14 ngôi nhà sàn cùng các công trình, nhà bếp, bể nước, chuồng trại kèm theo nhà sàn đều “bỏ hoang”. Lý do mà các chủ nhà sàn mới dựng lên đưa ra là họ làm nhà trông coi vườn tược. Còn nếu phải giải toả nhường đất làm thuỷ điện thì Hội đồng bồi thường phải tính đếm giá trị đền bù.

Những ngôi nhà làm rồi bỏ hoang tại thôn Khuổi Ít, xã Vĩnh Hảo (Bắc Quang).

Ông Thiếp cho biết thêm: Bên cạnh 14 ngôi nhà sàn làm mới bỏ hoang là rất nhiều nhà cửa, bể nước, chuồng trại cùng đồng loạt xây lên trên diện tích đất phải di dời làm thuỷ điện Sông Lô 6 nằm trong thời điểm từ tháng 3 đến tháng 6.2016. Ông Thiếp cho rằng, đã “lọt” thông tin GPMB từ chính những cán bộ ...? Và cũng đã có rất nhiều người được cho là người thân quen, người nhà của những cán bộ ồ ạt đến các vùng đất thuộc diện GPMB buộc di dời hiện nay. Vô lý hơn nữa là, có nhiều gia đình đã chuyển đi sinh sống nơi khác nay lại đột nhiên kéo về xây dựng nhà cửa, công trình phụ trợ rồi để “bỏ hoang” cho đến bây giờ. Hẳn là ông Thiếp đã có lý khi cho rằng, những người dân bình thường, người đã chuyển đi nơi khác sinh sống trước đó làm sao biết được thông tin GPMB để mà vội về xây dựng các công trình nhằm trục lợi chính sách tại đây..?

Ông Hà Mạnh Thắng, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hảo cho biết: Theo Báo cáo số 33/BC – UBND ngày 29.5.2017 của UBND xã Vĩnh Hảo kiểm đếm xác định: Tổng số có 67 hộ bị ảnh hưởng về tài sản, đất đai, hoa màu, vật kiến trúc thuộc diện phải làm Hồ sơ kê khai bồi thường. Sau gần 1 năm kiểm tra, xem xét, UBND xã Vĩnh Hảo đã xác nhận có 11 hộ có tài sản, vật kiến trúc xây dựng trước tháng 8.2013 (tức trước ngày thông báo GPMB xây dựng thuỷ điện Sông Lô 6 giai đoạn 1). Còn lại, UBND xã Vĩnh Hảo đề nghị Hội đồng bồi thường tái định cư huyện Bắc Quang xem xét cụ thể số 56 hộ mới hình thành từ tháng 8.2013 đến tháng 6.2016 (tức số tài sản hình thành sau lần thông báo GPMB lần thứ Nhất đến trước thông báo GPMB lần thứ 2 vào tháng 9.2016). Trao đổi, ông Hà Mạnh Thắng, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hảo cho rằng, có rất nhiều điều cần được các cơ quan bảo vệ pháp luật làm rõ. Đây là hiện tượng “trục lợi chính sách” từ phía anh em, họ hàng thuộc một vài cán bộ nắm, biết được thông tin xây dựng thuỷ điện giai đoạn 2. Nếu không được làm rõ thì chính sách GPMB và bồi thường tái định cư của Nhà nước sẽ bị lợi dụng. Điều đó đã, đang làm ảnh hưởng tới sự thu hút nguồn lực để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Vậy đâu là nguyên nhân?

Nguyên nhân trước nhất thuộc về chủ đầu tư. Tại đây, Công ty Thuỷ điện Xuân Thiện Hà Giang đã chủ quan khi lập Dự án đầu tư xây dựng Thuỷ điện Sông Lô 6 giai đoạn 2. Cụ thể, Công ty Thuỷ điện Xuân Thiện Hà Giang đã chủ quan trong công tác khảo sát, đo đạc lập bản đồ khu vực dự án để phục vụ việc lập và trình duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng Thuỷ điện Sông Lô 6 giai đoạn 2. Mãi đến ngày 1.9.2016, UBND huyện Bắc Quang mới ra Thông báo thu hồi đất để thực hiện dự án giai đoạn 2. Đến ngày 19.9.2016, UBND huyện Bắc Quang mới ra Quyết định lập tổ công tác Bồi thường, giải phóng mặt bằng. Việc Công ty Xuân Thiện làm chậm công việc đo đạc chi tiết để niêm yết công khai trước khi bước vào xây dựng giai đoạn 2 chính là nguyên nhân dẫn đến “lọt” thông tin và một số đối tượng lợi dụng để xây dựng các công trình trên đất cần GPMB như đã nêu trên.

Ông Nguyễn Hồng Tuyên, Phó Chủ tịch UBND huyện Bắc Quang, Chủ tịch Hội đồng bồi thường tái định cư huyện cho biết: Kể từ ngày ra Thông báo thu hồi đất đến nay, UBND huyện Bắc Quang đã có rất nhiều văn bản chỉ đạo Hội đồng bồi thường tái định cư, UBND các xã tuyên truyền cho nhân dân không xây dựng các công trình trên diện tích đất làm thuỷ điện. Đến nay, Hội đồng bồi thường, chính quyền các xã đã tiến hành xong công tác đo đạc, kiểm đếm xác định tài sản để phê duyệt mức đền bù cho nhân dân trong vùng di dời. Tuy nhiên, công tác kiểm đếm và xác định giá trị tài sản phát sinh mới đây đang là điểm “nghẽn” cần được xem xét kỹ lưỡng. Hiện nay, UBND huyện Bắc Quang đã chỉ đạo cho cơ quan bảo vệ pháp luật vào cuộc điều tra làm rõ. Nếu phát hiện được tình trạng “trục lợi” UBND huyện sẽ xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Về phía UBND xã Vĩnh Hảo, ông Hà Mạnh Thắng cho biết, bà con trong khu vực GPMB đang cùng với cán bộ cơ sở đấu tranh loại ra những biểu hiện trục lợi, để từ đó cùng nhau tiến hành xác định rõ các tài sản cần được bồi thường cho người dân trong quá trình GPMB. Đây là vấn đề hết sức nhạy cảm cần được xem xét kỹ lưỡng đúng lý, hợp tình để người dân nhường đất làm thuỷ điện có đủ điều kiện xây dựng cuộc sống mới.

NGUYỄN HÙNG