Bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống dân tộc Bố Y
BHG - Là một trong số những dân tộc rất ít người ở Việt Nam, hiện nay, bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc Bố Y đang dần bị mai một do đó, bảo tồn là rất cấp thiết, góp phần vào việc phát triển du lịch ở địa phương.
Đội văn nghệ dân gian dân tộc Bố Y ở thôn Nậm Lương, xã Quyết Tiến (Quản Bạ) Ảnh: Nguyễn Thị Lượng (Sở VH,TT&DL) |
Đến với làng truyền thống dân tộc Bố Y tại thôn Nậm Lương, xã Quyết Tiến (Quản Bạ) du khách sẽ được tham quan khu sinh hoạt văn hóa cộng đồng theo kiến trúc nhà truyền thống dân tộc Bố Y. Ngôi nhà trình tường với mái ngói xếp lớp nằm ngay đầu thôn là nơi lưu giữ, trưng bày các vật dụng truyền thống hàng ngày của người Bố Y, cũng là điểm nhấn đặc sắc về văn hóa dân tộc thiểu số. Đây là thành quả của nhiều dự án và công trình nghiên cứu nhằm khôi phục và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, các nghệ nhân, cộng đồng dân tộc Bố Y, nâng cao ý thức gìn giữ nét văn hóa truyền thống của dân tộc.
Dự án bảo tồn truyền thống dân tộc Bố Y được triển khai từ năm 2013, đã đầu tư xây dựng khu sinh hoạt văn hóa cộng đồng tại thôn Nậm Lương theo kiến trúc nhà truyền thống; bảo tồn 4 ngôi nhà có kiến trúc cổ. Anh Vương Khắc Dụng, Trưởng thôn Nậm Lương cho biết, trong thôn có khoảng 50 hộ dân tộc Bố Y, từ khi có dự án đã thu hút được cộng đồng, các nghệ nhân và những người am hiểu phong tục, tập quán của dân tộc tham gia vào công tác phục dựng, bảo tồn các loại hình di sản văn hóa vật thể và phi vật thể. Chúng tôi cũng thường xuyên vận động người dân thôn Nậm Lương bảo tồn văn hóa truyền thống các dân tộc trên địa bàn, từ đó nâng cao ý thức gìn giữ văn hóa truyền thống của bà con.
Nhờ có sự vào cuộc của cộng đồng, một số lễ hội truyền thống đã bị mai một và có nguy cơ bị mai một được khôi phục. Bà Lộc Thị Liên, Chủ tịch Hội Nghệ nhân dân gian xã Quyết Tiến chia sẻ: Từ khi có dự án khôi phục văn hóa truyền thống, bà con Bố Y rất phấn khởi khi các lễ truyền thống được phục dựng như: Lễ cưới, sinh nhật, mừng thọ, cầu phúc, cầu mưa, cầu mùa và một số món ăn ẩm thực. Chúng tôi đã vận động nhân dân sưu tầm, khôi phục một số nhạc cụ truyền thống, nghề dệt thổ cẩm, mộc, rèn, thợ trình tường; mở lớp truyền dạy văn cúng tế và viết chữ; phục chế đôi trống đồng để thực hiện các nghi lễ trong đám ma và mở lớp truyền dạy các nghi thức, văn cúng tế trống đồng. Đặc biệt là đã xây dựng được đội văn nghệ dân gian: Hát giao duyên, mừng thọ, đám cưới... để phục vụ cộng đồng và khách du lịch. Nhờ có các buổi sinh hoạt văn hóa, văn nghệ này mà đời sống của bà con phong phú hơn, người dân thêm yêu quý các làn điệu dân ca truyền thống của dân tộc mình.
Theo đại diện Sở Văn hóa, TT&DL thôn Nậm Lương được lựa chọn xây dựng, bảo tồn làng truyền thống dân tộc từ năm 2013; sở dĩ nơi đây được lựa chọn bởi nhiều nét văn hóa truyền thống của người Bố Y đang có nguy cơ bị mai một. Tuy nhiên, trong đó có nhiều nét văn hóa truyền thống có thể khôi phục bảo tồn, đồng thời hứa hẹn nhiều tiềm năng phát triển du lịch. Mục tiêu chung của dự án là bảo tồn lâu dài các giá trị văn hóa truyền thống của người Bố Y, góp phần vào việc quy hoạch và xây dựng thôn Nậm Lương thành Làng Văn hóa du lịch tiêu biểu trong tuyến du lịch dọc di sản văn hóa trên khu vực Công viên Địa chất toàn cầu - Cao nguyên đá Đồng Văn. Qua đó, sẽ góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Bố Y một cách bền vững, tạo nguồn thu cho chính người dân đang sinh sống tại thôn Nậm Lương.
Lê Hải
Ý kiến bạn đọc