Phát huy hiệu quả Chỉ dẫn địa lý các sản phẩm nông nghiệp

BHG - Tính đến thời điểm hiện tại, tỉnh ta đã có 4 sản phẩm nông nghiệp được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp Giấy chứng nhận đăng ký Chỉ dẫn địa lý  (CDĐL) gồm: Chè Shan tuyết, mật ong Bạc hà, cam Sành và hồng Không hạt Quản Bạ. Việc được cấp CDĐL là sự khẳng định chất lượng, thương hiệu sản phẩm, cũng là sự bảo hộ của các cơ quan chức năng trước các sản phẩm hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng làm ảnh hưởng tới thương hiệu, uy tín sản phẩm của tỉnh.

Cam Sành Hà Giang được cấp chứng nhận Chỉ dẫn địa lý năm 2016. Trong ảnh: Sản phẩm cam Sành của tỉnh được trưng bày tại Tuần lễ cam Sành Hà Giang tại Hà Nội tháng 12.2017.

Mật ong Bạc hà là sản phẩm đầu tiên của tỉnh được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký CDĐL – ngày 1.3.2013 và được bảo hộ vô thời hạn trên toàn lãnh thổ nước ta. Đây là sản phẩm mật ong đầu tiên trên cả nước được cấp CDĐL. Để phát huy giá trị và thương hiệu mật ong Bạc hà sau khi được cấp CDĐL, tỉnh ta đã ban hành Quy chế quản lý và sử dụng CDĐL mật ong Bạc hà. Đến nay, tỉnh đã cấp 7 Giấy chứng nhận quyền sử dụng CDĐL. Đồng thời thực hiện in và cấp 115.500 tem điện tử thông minh truy xuất nguồn gốc sản phẩm mật ong Bạc hà cho một số đơn vị như HTX Tuấn Dũng, HTX dịch vụ tổng hợp và thương mại Thành Đô và Công ty TNHH Trường Anh.

Từ khi sản phẩm mật ong Bạc hà được cấp CDĐL, tỉnh đã hỗ trợ thành lập Hiệp hội nuôi ong ở 4 huyện vùng Cao nguyên đá; qua đó, giúp cho các hộ, HTX tham gia hiệp hội có thể giúp nhau trong sản xuất, chống hàng giả; việc đưa các giống ong ngoại lai vào địa bàn làm ảnh hưởng tới việc bảo tồn giống ong nội của tỉnh, đồng thời bảo vệ tem nhãn sản phẩm và là đòn bẩy cho các hộ nuôi ong khác phát triển. Cùng với đó, tỉnh ta đã tổ chức 2 Hội thi mật ong; hỗ trợ cho các HTX nuôi ong hệ thống máy Hạ thủy phần nâng cao chất lượng mật; tổ chức tập huấn, hướng dẫn thường xuyên cho các hộ nuôi ong quy trình thời gian, quy trình quay mật; xây dựng mối liên kết giữa người nuôi ong và các tổ chức, doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm, đảm bảo giá trị đầu ra ổn định. Đặc biệt, tỉnh ta đã ban hành Nghị quyết 209 và 86 của HĐND tỉnh với nhiều chính sách khuyến khích nuôi ong và nâng cao chất lượng mật ong Bạc hà; nghiên cứu thành công quy trình trồng, chăm sóc cây Bạc hà – nguồn hoa lấy mật của đàn ong trên vùng Cao nguyên đá.

Khẳng định hiệu quả lớn nhất từ khi mật ong Bạc hà được cấp CDĐLlà sản phẩm mật ong Bạc hà đã nâng giá trị từ khoảng 150 – 200 nghìn đồng/lít lên khoảng 400 nghìn đồng/lít (bán buôn) hiện nay. Thậm chí có những lít mật ong Bạc hà đặc biệt được HTX Tuấn Dũng hay các đơn vị khác sản xuất có giá đến cả triệu đồng/lít. Sản lượng mật tăng từ 110 tấn (trước thời điểm được cấp CDĐL) lên khoảng trên 250 tấn (năm 2018). Đồng thời Bộ Khoa học và Công nghệ đã phê duyệt Đề tài cấp Nhà nước về nghiên cứu, xác định vùng trồng và các giải pháp kỹ thuật phát triển cây Bạc hà nuôi ong lấy mật tại vùng Cao nguyên đá Hà Giang, giai đoạn 2018  - 2020, do Viện Thổ nhưỡng nông hóa (Bộ Nông nghiệp và PTNT) chủ trì thực hiện.

Cam Sành là sản phẩm thứ 2 của tỉnh được cấp CDĐL (năm 2016). Sau 2 năm, giá trị quả cam của tỉnh được nâng lên và ngày càng khẳng định trên thị trường. Đã có trên 3.500 ha cam được sản xuất theo quy trình VietGAP. Tổng sản lượng cam năm 2018 đạt khoảng 62.000 tấn, tăng trên 20.000 tấn so với năm 2017. Giá trị sản phẩm cam niên vụ 2018 – 2019 ước đạt khoảng 620 tỷ đồng. Nhiều địa phương, gia đình và vùng sản xuất đã “thay da – đổi thịt” nhờ trồng cam.

Năm 2017 và mới đây (tháng 9.2018) lần lượt hồng Không hạt Quản Bạ và chè Shan tuyết của tỉnh cũng được Cục Sở hữu trí tuệ cấp CDĐL. Tuy có thời gian ngắn được sử dụng chứng nhận CDĐL nhưng các sản phẩm của tỉnh đều nhận được sự quan tâm của thị trường. Bởi để được cấp CDĐL, quy trình sản xuất các sản phẩm đều đảm bảo an toàn, chất lượng; các sản phẩm được cơ quan chức năng kiểm tra, thẩm định trong thời gian đủ dài để khẳng định tính ổn định trong chất lượng sản phẩm. Mặt khác tất cả các sản phẩm đăng ký Chỉ dẫn địa lý và được cấp đểu được đăng ký và sử dụng tem, nhãn để dễ dàng truy xuất nguồn gốc, tránh hàng giả, hàng kém chất lượng.

Có thể khẳng định, sản xuất nông nghiệp của tỉnh trong những năm qua có những bước phát triển đáng kể, ngày càng được nâng cao về giá trị và thương hiệu. Theo Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh, Phạm Minh Giang: Cái hay của CDĐL là giúp bảo tồn, nâng cao giá trị kinh tế của hàng nông sản; được độc quyền sử dụng tên địa danh làm công cụ tiếp cận bất cứ thị trường nào, chống lại sự canh tranh không lành mạnh, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người sản xuất. Và quan trọng nhất là người tiêu dùng được chỉ dẫn sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ, tiêu chuẩn, chất lượng rõ ràng, bảo đảm an toàn thực phẩm.

Bài, ảnh: Lương Hà